Eerste Stolpersteine in Ermelo gelegd

Op maandag 22 april legde Gunter Demnig de eerste Stolpersteine in onze gemeente. Hij richtte de Stichting Stolpersteine op en maakt deze ‘struikelstenen’. Deze messing stenen geven joodse slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog een blijvende plek van herinnering. De eerste 12 stenen liggen in de stoep voor de laatste (vrij gekozen) woning van de slachtoffers. U vindt de struikelstenen aan de Watervalweg, Ericalaan en de Stationsstraat.

Blijvende herinnering

Burgemeester Van Daalen benadrukte, in aanwezigheid van nabestaanden en de werkgroep Joodse Slachtoffers Ermelo, het belang van de Stolpersteine. Hans van Daalen: “De Stolpersteine zijn meer dan alleen stenen in de stoep. Ze zijn een belofte. Een belofte om te blijven herinneren, te blijven erkennen en te blijven leren van het verleden. Ze zijn een blijvende herinnering aan het onrecht dat deze mensen is aangedaan, en het is van vitaal belang dat we deze herinnering levend houden, voor de huidige en toekomstige generaties.”

Er volgen meer Stolpersteine

De werkgroep Joodse Slachtoffers Ermelo vroeg de Stolpersteine aan bij de Stichting Stolpersteine. Zij betrekt eventuele nabestaanden en de bewoners van het adres bij de aanvraag. We verwachten dat vanaf mei 2025 er ongeveer 30 Stolpersteine in onze gemeente te vinden zijn.

Wat zijn Stolpersteine?

Stolpersteine zijn messing herdenkingsstenen waarmee we de nazi slachtoffers rond en tijdens de Tweede Wereldoorlog herdenken. De Stolpersteine worden daarvoor in de stoep geplaatst voor de laatste (vrij gekozen) woning van de slachtoffers. Op elk steentje staat de naam van één slachtoffer. Daaronder staan het geboortejaar, plaats en datum van arrestatie en het verhaal over het slachtoffer.

Er zijn Stolpersteine in minstens 1.200 plaatsen in Duitsland, Oostenrijk, België, Kroatië, Tsjechië, Finland, Frankrijk, Griekenland, Italië, Hongarije, Litouwen, Luxemburg, Moldavië, Nederland, Noorwegen, Polen, Roemenië, Rusland, Slowakije, Slovenië, Spanje, Zwitserland en Oekraïne. Dit project draagt bij aan het behoud van de herinnering aan de geschiedenis en de impact van de Holocaust op onze samenleving.

Beste aanwezigen,

Vandaag komen we samen op een bijzonder moment, een moment dat niet alleen gaat over geschiedenis, maar ook over herinnering, eerbetoon en verbinding.  Het is met een mengeling van trots en nederigheid dat we getuige zijn van een belangrijk moment - de legging van de eerste Stolpersteine in onze gemeente.

Ik wil de heer Gunter Demnig, de oprichter van de Stichting Stolpersteine en maker van de stenen, bedanken voor zijn komst naar Ermelo en voor dit prachtige initiatief waardoor inmiddels in meer dan 1200 plaatsen Stolpersteine liggen. Een waar levenswerk, van onschatbare waarde voor zovelen.  

We leggen op deze plek de steen voor de familie Staal; Levie Staal, zijn vrouw Elisabeth, haar moeder Betje, en de kinderen Jacob, Betje en Abraham, of Aby.

Het is bijzonder en ontroerend om te zien dat hier vandaag nabestaanden van Abraham aanwezig zijn, helemaal overgekomen uit Amerika, om erbij te zijn als de stenen worden gelegd. Hun aanwezigheid herinnert ons eraan dat het verleden nooit ver weg is, dat de littekens van oorlog en onrecht nog altijd voelbaar zijn in de harten van velen.

Ik wil ook graag mijn oprechte dank uitspreken aan de werkgroep Joodse Slachtoffers Ermelo die met hun toewijding en inzet dit prachtige initiatief mogelijk hebben gemaakt. Hun inzet en betrokkenheid hebben een essentiële rol gespeeld in het realiseren van deze gedenkwaardige dag. Jullie hebben niet alleen stenen gelegd, maar ook bruggen gebouwd tussen verleden, heden en toekomst. Deze Stolpersteine zijn niet enkel herdenkingsstenen, maar ook symbolen van hoop, veerkracht en menselijkheid.

Met de plaatsing van deze bescheiden maar betekenisvolle messing stenen, geven we een blijvende plek van herinnering aan de Joodse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog.

Vandaag plaatsen we de eerste twaalf stenen. Er volgen er de komende periode meer. De Stolpersteine zijn meer dan alleen stenen in de stoep. Ze zijn een belofte, een belofte om te blijven herinneren, te blijven erkennen en te blijven leren van het verleden. Ze zijn een blijvende herinnering aan het onrecht dat deze mensen is aangedaan, en het is van vitaal belang dat we deze herinnering levend houden, voor de huidige en toekomstige generaties.

Dankuwel.